Opodatkowanie prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze budowlano-montażowym w Niemczech

Wiele polskich firm z siedzibą w Polsce prowadzi działalność budowlane i montażowe w Niemczech. Działalność ta może prowadzić do utworzenia stałego zakładu dla celów podatkowych w Niemczech.

Zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zakłada się, że w przypadku prac montażowych i budowlanych po 12 miesiącach powstaje w Niemczech zakład podlegający opodatkowaniu. Jeżeli zakład jest założony w Niemczech, należy złożyć zeznanie podatkowe dla tego zakładu w Niemczech. Za niemieckiego pracodawcę uważa się również stały zakład. W związku z tym stały zakład jako pracodawca od początku zobowiązany jest do odprowadzania podatku od wynagrodzeń (PIT) za swoich pracowników do niemieckiego urzędu skarbowego.

Jeśli w Niemczech zostanie utworzony zakład podatkowy podlegający opodatkowaniu, powstaje pytanie, w jaki sposób należy opodatkować go w Niemczech.

Zgodnie z odpowiednimi niemieckimi przepisami (BsGaV) zakłada się, że między stałym zakładem podatkowym w Niemczech a siedzibą główną w Polsce  istnieje fikcyjny stosunek służbowy. Taki fikcyjny stosunek służbowy służy jako podstawa do alokacji przychodów i kosztów między stałym zakładem podatkowym a siedzibą główną w Polsce.

Sposób podziału kosztów określają tzw. funkcje personalne. Funkcje personalen można przypisać do stałego zakładu podatkowego na terenie Niemiec lub siedziby głównej w Polsce.  Funkcje personalne mają zasadnicze znaczenie dla ustalania zysków, ponieważ decydują o tym, czy zyski/koszty mają być przypisane do siedziby głównej czy do stałego zakładu podatkowego. Funkcje personalne to działania, które są wykonywane przez osoby zatrudnione w przedsiębiorstwie (pozyskiwanie zamówień, finansowanie budowy, zakupy materiałów, realizacja budowy, zarządzanie posprzedażne). W zależności od tego, komu mają być przypisane funkcje personalne, może to być kwestia wykonywania rutynowych czynności przez stały zakład podatkowy w Niemczech lub nie są wykonywane żadne rutynowe czynności.

Zdaniem niemickich organów podatkowych, jeśli stały zakład podatkowy w ramach działalności budowlanej i montażowej w Niemczech wykonuje wyłącznie prace budowlano-montażowe, nawet jeśli są one skomplikowane, to zawsze jest to działalność rutynowa. W takich przypadkach organy podatkowe zakładają, że rzeczywiste tworzenie wartości projektu (obejmuje to pozyskiwanie zamówień, prace inżynieryjne, planowanie i monitorowanie, np. poprzez regularne wizyty pracowników w stałym zakładem podatkowym) dokonywane jest przez siedzibe główną w Polsce. Stały zakład podatkowy w Niemczech wykonywał jedynie prace budowlano-montażowe w sposób „podrzędny”, to znaczy jako funkcja rutynowa.

Jeśli działalność stałego zakładu podatkowego w Niemczech jest rutynowa, zgodnie z BsGaV należy przeprowadzić kalkulację zysku w oparciu o koszty (zwykle na podstawie metody Cost Plus / „Kostenaufschlagsmethode“). W tym przypadku za podstawę przyjmuje się koszty, które są przypisywane do stałego zakładu podatkowego w Niemczech na podstawie funkcji personalnej. Koszty te stanowią podstawę oceny fikcyjnej marży. Zwykle jest to od 5 do 10%. Marża ta stanowi podstawę opodatkowania zysków w Niemczech.

Ponieważ ta metoda kalkulacji zysku uwzględnia koszty i marżę, co do zasady nie jest ważne, czy projekt jako całość przyniósł stratę. W zależności od okoliczności sprawy można jednak dokonać innej oceny.

Jeśli stały zakład podatkowy w Niemczech nie pełni rutynowej funkcji, zysk ustala się zgodnie z metodą podziału zysku. Brak rutynowej funkcji jest zakładany raczej w wyjątkowych przypadkach. Jest to możliwe, jeśli n.p. specjaliści są wysyłani z centrali w Polsce do stałego zakładu podatkowego na terenie Niemic i wykonują tam zasadnicze prace inżynierskie, takie jak planowanie, koordynacja, nadzór i uruchomienie projektu. Zysk należy podzielić między stałym zakład podatkowy w Niemczech a centralę w Polsce w ramach rachunku kosztów i zysków. Przy podziale decydujące znaczenie mają funkcje personalne np. koszty personalne, planowania i inżynierii itd. Przydział powinne zostać uzgodniony z urzędem skarbowym w Niemczech. Tak obliczony zysk/stratę należy podzielić między centralę w Polsce i stałym zakładem podatkowym.

Szczególną rolę odgrywają koszty podwykonawców. Koszty te muszą być również przypisane do centrali w Polsce lub stałego zakładu podatkowego w Niemczech zgodnie z funkcją personalną. Jeżeli podwykonawcy nie są niezależnie wybierani, zlecani lub w znacznym stopniu koordynowani przez stały zakład podatkowy w Niemczech, koszty te powinny być przypisane do centrali w Polsce. Zależy to jednak zawsze od konkretnego przypadku.

Zakład podatkowy w Niemczech, działalnośc budowlana, działalnośc montażowa w Niemczech, Podatek w Niemczech